Kira Tespit Davası ve Hakkaniyet İndirimi
17
OCA
Kira Tespit Davası ve Hakkaniyet İndirimi
Türk Borçlar Kanunu'na Göre Kira Bedelinin Belirlenmesi ve Hakkaniyet İndirimi: Kira Tespit Davası
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 344/3. maddesi beş yıldan uzun süreli veya beş yıldan sonra yenilenen kira sözleşmelerinde ve bundan sonraki her beş yılın sonunda, yeni kira döneminde uygulanacak kira bedelinin hakim tarafından belirlenebileceğini öngörmektedir. Bu düzenleme, yeni dönemde uygulanacak kira bedelinin belirlenmesinde göz önüne alınacak ölçütleri ve hakkaniyetin önemini vurgulamaktadır.
Kira bedelinin belirlenmesi sırasında hakim, somut ölçütlerin yanı sıra hakkaniyete uygun bir biçimde karar vermelidir. Yargıtay içtihatlarına göre; kira bedelinin belirlenmesinde öncelikle tarafların delilleri ve emsal kira sözleşmeleri dikkate alınmalıdır. Bunun yanı sıra, kiralananın durumu ve benzer kira bedelleri de göz önünde bulundurulmalıdır. Hakkaniyet indirimi, özellikle tarafların kira sözleşmesinden bekledikleri amaçlara uygun bir kira bedelinin belirlenmesine yardımcı olmalıdır.
Yargıtay'ın içtihatlarına göre, hakkaniyet indirimi oranı %5 ile %20 arasında değişebilir ve bu oran, kiracının kiralananı ne kadar süredir kullandığına bağlı olarak belirlenmelidir. Ancak hakkaniyet indirimi uygulanırken, bilirkişilerce tespit edilen kira bedeli esas alınmalıdır. Hakim, bu bedeli dikkate alarak hakkaniyet çerçevesinde bir indirim yapmalıdır.
Uygulamada, hakkaniyet indirimi ihmal edilebilmektedir. Ancak Yargıtay kararlarına göre, hakkaniyet indirimi uygulanmaması durumunda kararın bozulması gerekmektedir. Özellikle, mahkemelerin davacının talep ettiği kira bedelini esas alarak hakkaniyet indirimi yapmamaları, hatalı bir uygulamadır ve bu durumda kararın düzeltilmesi gerekmektedir.
Türk Borçlar Kanunu'na dayanan kira tespit davalarında hakkaniyet indiriminin uygulanması önemlidir ve Yargıtay içtihatlarına göre bu indirim, bilirkişilerce belirlenen kira bedeli üzerinden yapılmalıdır.
